Kỹ thuật nuôi cá rô phi

Hiện nay, cá rô phi ngày càng trở thành lựa chọn phổ biến và mang lại hiệu quả kinh tế cao cho nhiều hộ gia đình và trang trại thủy sản ở Việt Nam. Đây là loài cá ăn tạp, có sức đề kháng cao, sinh trưởng tốt và phù hợp với đặc điểm thời tiết ở nước ta. Để tối ưu chi phí đầu tư và lợi nhuận, người chăn nuôi cần nắm rõ các kỹ thuật nuôi cá rô phi từ khâu chuẩn bị trước khi thả cá cho đến khi thu hoạch.

1. Điều kiện ao nuôi

• Có nguồn nước cấp sạch, thiết kế hệ thống cống hoặc ống cấp và thoát nước riêng biệt. Không có ống thông giữa các ao nuôi
• Vị trí ao thuận lợi trong việc vận chuyển con giống, thức ăn và thu hoạch cá
• Chất đáy tốt nhất là đất thịt pha cát
• Đáy ao bằng phẳng và có độ dốc nghiêng về cống thoát
• Bờ ao phải đủ cao để đảm bảo độ sâu nước trong ao từ 1,5 – 2,0 m
• Bờ ao cần được đắp chắc chắn, cao hơn mực nước lũ và có hệ thống cống cấp thoát nước riêng biệt, hoạt động hiệu quả để dễ dàng thay nước và thu hoạch. Đáy ao nên có độ dốc nhẹ về phía cống thoát để thuận tiện cho việc tháo cạn và vệ sinh.

2. Chuẩn bị ao nuôi

2.1 Cải tạo đáy ao và xử lý nền đáy

• Tháo cạn nước, nạo vét lớp bùn đen lắng đọng ở đáy, chỉ chừa 1 lớp bùn dày tầm 10 – 15cm
• Dọn cây cỏ xung quanh bờ ao, tu sửa và đắp bờ ao chắc chắn, lấp kín các hang hốc là nơi trú ẩn của địch hại

2.2 Bón vôi

Đối với ao mới:

• Sau khi xây dựng ao xong, cho nước vào tháo rửa ao 2 -3 lần để  rửa bớt phèn và phù sa có trong ao.
• Tiến hành rải vôi ở khắp đáy ao và mái bờ. Liều lượng vôi tùy thuộc vào độ phèn của ao. Nếu ao ít phèn (pH trên 4,5) dùng 70 – 150 kg/1000m², nếu ao nhiều phèn (pH dưới 4,5) dùng 150 – 200kg/1000m².

Đối với ao cũ: Liều lượng dùng 70 – 100kg/1000m².

Phơi đáy ao: thời gian phơi khoảng 5 – 7 ngày, đến khi mặt lớp bùn nứt chân chim. Nếu ao bị chua hoặc không tát cạn được thì tăng lượng vôi, ngâm nước vôi từ 3 – 5 ngày, sau đó xả bỏ, cấp nước mới.

2.3 Gây màu nước

Màu nước ao nuôi thường là xanh lá cây, xanh nõn chuối hoặc xanh vàng. Màu xanh là do sự phát triển của các loài tảo lục, tảo khuê. Những loài tảo này không chỉ là nguồn thức ăn tự nhiên phong phú cho cá rô phi ở giai đoạn nhỏ mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc cân bằng oxy trong ao thông qua quá trình quang hợp.  Một số phương pháp gây màu nước cho ao nuôi:

• Sử dụng phân hữu cơ: Phân chuồng ủ hoai mục (phân gà, phân bò, phân lợn) có thể được treo trong bao ở góc ao hoặc rải đều. Lưu ý khi sử dụng phân chuồng gây màu nước cần cân nhắc và xử lý kĩ để loại bỏ khả năng nhiễm khuẩn từ vi sinh bên trong phân bón.
• Phân vô cơ: DAP, Urea có thể được sử dụng với liều lượng thích hợp. Cần hòa tan và tạt đều khắp ao.
• Chế phẩm sinh học: Một số chế phẩm vi sinh chuyên dụng giúp đẩy nhanh quá trình gây màu nước và ổn định môi trường.

Sau khi bón phân, cần đợi 3-5 ngày để nước lên màu. Nếu trời nắng, quá trình này sẽ nhanh hơn.

3. Thả cá giống

• Lựa chọn con giống có nguồn gốc rõ ràng, được sản xuất tại cơ sở sản xuất giống đủ điều kiện
• Ngoại hình cân đối, màu sắc tươi sáng, kích cỡ đồng đều, cá khoẻ mạnh, hoạt động nhanh nhẹn, phản ứng nhanh với tiếng động, không xây xát, vây vẩy hoàn chỉnh
• Cá giống trước khi thả nên tắm trong nước muối 2%, trong vòng  5- 10 phút để sát khuẩn và kiểm tra tình trạng sức khỏe của cá

4. Chế độ ăn

Cá rô phi là loài ăn tạp, có khả năng tiêu hóa nhiều loại thức ăn khác nhau. Tuy nhiên, để đạt tốc độ tăng trưởng tối ưu, chúng cần một chế độ dinh dưỡng cân bằng, bao gồm:

• Lựa chọn thức ăn phù hợp với nhu cầu dinh dưỡng ở từng giai đoạn phát triển
• Đảm bảo  cung cấp đầy đủ thức ăn chất lượng
• Điều chỉnh lượng thức ăn hằng ngày cho phù hợp để hạn chế thất thoát và tránh thức ăn thừa trong ao nuôi

5. Chế độ chăm sóc

• Thường xuyên kiểm tra bờ ao, cống, lưới, các nút buộc lưới để chống rò rỉ hay thất thoát cá ra ngoài.
• Duy trì mực nước ổn định, định kỳ thay nước 1-2 lần/tháng.
• Vệ sinh ao nuôi định kì, vứt bỏ thức ăn thừa.

Tóm lại: Nuôi cá rô phi đúng kỹ thuật, lựa chọn con giống tốt, dinh dưỡng phù hợp sẽ giúp người chăn nuôi đạt được hiệu suất tối ưu nhất với ít chi phí chữa và phòng bệnh hơn. Liên hệ Tân Hữu Quí để biết thêm thông tin về các giải pháp dinh dưỡng hiệu quả trên cá rô phi.